ตามปกติร้านหนังสือไม่ค่อยส่งผลอะไรที่ทำให้เกิดความปั่นป่วนแก่ตลาดหลักทรัพย์ในบราซิล เนื่องจากมีเชนร้านหนังสือ Saraiva SA Livreiros Editores ซึ่งเป็นร้านหนังสือที่ใหญ่ที่สุดในบราซิลเพียงแห่งเดียวเท่านั้นที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์
แต่เมื่อวันพุธที่ 17 ตุลาคมที่ผ่านมากลับมีเรื่องตื่นเต้นขึ้นในตลาดหลักทรัพย์เพียงแค่ไม่กี่นาทีก่อนตลาดปิด โดยหุ้นของ Saraiva ทะยานขึ้นไปถึง 28 เรอัลบราซิลต่อหุ้น ซึ่งเป็นราคาที่สูงที่สุดในรอบ 12 เดือนของบริษัทฯ โดยอ้างอิงจากรายงานของ Bloomberg ที่ระบุว่า Amazon อยู่ระหว่างการพูดคุยถึงการเข้าซื้อกิจการของ Saraiva
ข่าวลือเรื่องการเข้าซื้อกิจการร้านหนังสือในบราซิลของ Amazon นั้นเกิดขึ้นมาหลายปีแล้ว จนจำไม่ได้ว่าเรื่องนี้เกิดขึ้นมานานเท่าไหร่ แต่เมื่อไม่กี่สัปดาห์ก่อนหน้านี้ Lauro Jardim คอลัมนิสต์ชาวบราซิล ได้เชียนไว้ใน Radar On-Line ว่า Amazon ได้กำหนดให้การเจรจาดังกล่าวแล้วเสร็จภายในเดือนพฤศจิกายนนี้ อย่างไรก็ดี ทุกคนต่างก็รู้ว่า Amazon แทบจะไม่เคยให้ข้อมูลที่เป็นการระบุอะไรล่วงหน้าในการแถลงข่าวต่อสาธารณะ ดังนั้นเราคงต้องจับตาดูเรื่องนี้กันต่อไป
แล้วเหตุผลที่ Amazon ถึงจะซื้อเชนร้านหนังสือในบราซิลล่ะ ?
มีสองเหตุผล : เหตุผลแรก การเจรจากับ DLD (Distribuidora de Livros Digitais) ใกล้จะบรรลุข้อตกลงแล้ว ซึ่ง DLD นั้นเป็นสมาคมสำนักพิมพ์เจ็ดแห่งที่ใหญ่ที่สุดของบราซิลซึ่งครองส่วนแบ่งการตลาดในกลุ่มหนังสือขายดีติดอันดับถึง 35% ของตลาดในประเทศ ทางสมาคมเองมักจะใช้อำนาจต่อรองในนามกลุ่มอยู่เสมอและก็เช่นเดียวกันกับที่เจรจาต่อรองกับ Amazon นอกจากนี้แล้ว ความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของผู้บริหารของ Amazon ก็คือการที่สมาคมนี้มีจุดยืนที่เด็ดขาดว่าต้องการทำธุรกิจในแบบที่ตนถนัดและต้องเป็นผู้กำหนดราคาหนังสือเอง ส่งผลให้ยุทธศาสตร์การลดราคาแบบสุด ๆ ของ Amazon ต้องสะดุดลงเพียงเท่านี้ แหล่งข่าวในตลาดหลักทรัพย์ระบุว่าการเจรจาระหว่าง Amazon กับ DLD ใกล้จะบรรลุข้อตกลงคาดว่าก่อนสิ้นปีนี้
นอกจากนี้แหล่งข่าวในท้องถิ่นยังระบุด้วยว่า Amazon เพิ่งจะทำสัญญากับ Xeriph ซึ่งเป็นแหล่งรวม e-book ที่ใหญ่ที่สุดของบราซิลเพื่อสามารถจัดจำหน่ายหนังสือ e-book ที่มีของ Xeriph ได้ ดังนั้นความจริงก็คือว่า Amazon กำลังวางแผนเพื่อที่จะได้มาซึ่งแหล่งเนื้อหาที่เพียงพอแก่การเปิดตลาด e-book ในบราซิลของตน อีกไม่กี่วันข้างหน้าก็จะถึงเดือนพฤศจิกายนแล้วเราคงจะได้รู้กัน
แล้ว Kindle ล่ะ ?
ถ้าหาก Amazon เปิดตัวจริง ๆ ตามนั้น จะสามารถวางจำหน่าย Kindle ในบราซิลในช่วงระยะเวลาอันใกล้นี้ได้หรือไม่ล่ะ? ตรงนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่าอะไรคือความหมายของคำว่า “วางจำหน่ายในบราซิล” ถ้าหากว่า หมายถึงการมี Kindle สต็อกเก็บไว้ที่บราซิลเลยหรือสามารถหาซื้อได้ตามร้านหนังสือทั่วไปตามท้องถนนแล้วล่ะก็ คำตอบก็คือ “เป็นไปไม่ได้” หาก Kindle ถูกส่งมาถึงบราซิลจริง ๆ มันยากที่จะจินตนาการถึงขั้นตอนการนำเข้าทั้งระบบที่จะเกิดขึ้นในช่วงสองสามสัปดาห์ข้างหน้า รวมทั้งเรื่องภาษีศุลกากร อย่างไรก็ตาม หากคำว่า “วางจำหน่ายในบราซิล” หมายถึงว่าชาวบราซิลสามารถสั่งซื้อ Kindle ได้โดยตรงผ่านทางเว็บไซต์ Amazon.com และจัดส่งตรงถึงบ้าน ส่วนนี้ Amazon ได้เริ่มดำเนินการไปแล้ว
ราคา Kindle รุ่นถูกที่สุดก่อนหน้าที่จะมีเทคโนโลยี e-ink นั้นเมื่อจัดส่งถึงบราซิลจะมีราคาขายอยู่ที่ 216 เหรียญฯ ซึ่งเป็นราคาที่รวมภาษีนำเข้าแล้วนั้น เป็นสิ่งที่เมื่อก่อน Amazon สามารถทำให้ได้ แต่ในปัจจุบันลองคิดดูว่าถ้าหาก Amazon มอบส่วนลดพิเศษหรือเสนอการจัดส่งแบบด่วนพิเศษสำหรับลูกค้าชาวบราซิลแล้วจะเป็นอย่างไร ? ในกรณีนี้อาจไม่จำเป็นต้องมีการนำเข้าแบบคราวละมาก ๆ ก็ได้ นี่ก็เป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ค่อนข้างจะดูมีน้ำหนักในการที่จะพิจารณาว่า Amazon มีเป้าหมายจะเปิดตลาดในบราซิลก่อนสิ้นปีนี้
เชนร้านหนังสือ Saraiva
Saraiva ก่อตั้งขึ้นในปี 1914 โดยผู้อพยพชาวโปรตุเกส โดยในตอนแรกเป็นร้านหนังสือมือสองที่เน้นขายหนังสือเกี่ยวกับกฏหมาย สามปีหลังจากนั้นก็เริ่มตีพิมพ์หนังสือของตนออกมาด้วย ในปัจจุบันซึ่งผ่านมาเกือบจะครบร้อยปีแล้วนั้น ร้านหนังสือดังกล่าวก็ได้มีการเปลี่ยนถ่ายเจ้าของมาหลายมือ นอกจากจะเป็นเชนร้านหนังสือที่ใหญ่ที่สุดในบราซิลแล้วยังเป็นสำนักพิมพ์ที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของบราซิลอีกด้วย มีสาขารวมกันทั้งสิ้น 102 สาขา โดยในจำนวนนี้เป็นร้านหนังสือขนาดใหญ่ถึง 47 แห่ง และในปี 2008 ได้ซื้อกิจการ Siciliano ซึ่งเป็นร้านหนังสือที่ใหญ่เป็นอันดับสองของบราซิลจากนั้นก็รวมกิจการเข้าด้วยกันกลายเป็นร้านหนังสือที่ใหญ่ที่สุดในบราซิล
สำหรับ Saraiva มีมูลค่าตามราคาตลาดอยู่ที่ 355 ล้านเหรียญฯ เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของบริษัทเปิดตัวในปี 1998 และมีสินค้าลงขายไม่ใช่เพียงแค่หนังสืออย่างเดียว แต่ยังรวมถึง CD DVD คอมพิวเตอร์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ อุปกรณ์สำนักงาน ฯล Saraiva Group ถือเป็นหนึ่งในสามของสำนักพิมพ์ที่ใหญ่ที่สุดของบราซิลที่ถูกจัดอันดับอยู่ในรายชื่อสำนักพิมพ์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตามการจัดอันดับโดย Rüdiger Wischenbart บริษัทที่ปรึกษาด้านสิ่ิงพิมพ์จากออสเตรีย
ตลาดหนังสือของบราซิลมีมูลค่าราว 3.3 พันล้านเหรียญฯ ตามข้อมูลจาก Global Ranking of the Publishing Industries โดยในส่วนของ Saraiva มีรายรับรวมทั้งกันทั้งกลุ่มบริษัทอยู่ที่ 930 ล้านเหรียญฯ ( ข้อมูลปี 2011 ) แม้ว่าราวหนึ่งในสามของรายรับมาจากส่วนที่ไม่ใช่ธุรกิจหนังสือ
สิ่งที่น่าสนใจก็คือ หาก Amazon จะซื้อเชนร้านหนังสือ Saraiva จริง อาจเป็นไปได้ 3 ทาง คือ
1. ซื้อเครือ Saraiva ทั้งหมด 2. ซื้อเฉพาะในส่วนของธุรกิจหนังสือ หรือ 3. ซื้อเฉพาะส่วนของเว็บไซต์
